นิก์อับดุลอาซิซ นิก์มัต (Nik Abdul Aziz Nik Mat) อดีตมุขมนตรีประจำรัฐกลันตัน ประเทศมาเลเซีย ละดำรงตำแหน่งทางจิตวิญญาณ (Mursyidul AM) ของพรรคพาส (Pan-Malaysian Islamic Party) ตั้งแต่ ค.ศ. 1991-จนกระทั้งเสียชีวิต นับว่าเขานักการเมืองมุสลิมมาเลเซียที่ได้รับการยกย่องอย่างมีเกียรติในสังคมมาเลเซีย และเขาได้รับการย่องย่องในฐานะอูลามา หรือปราชญ์ด้านอิสลามศึกษาแห่งโลกมลายู

นิก์อับดุลอาซิซ นิก์มัต เกิดเมื่อวันที่ 10 มกราคม ค.ศ. 1931 ที่เมืองโกตาบารู รัฐกลันตัน เขาศึกษาศาสนาอิสลามจากปอเนอะ (Pondok) ที่รัฐกลันตันและตรังกานู หลังจากนั้น เขาศึกษาต่อด้านศาสนาอิสลามที่เดียวบัน ดารุลอูลูม (Deoband Darul Ulum) อินเดีย จากนั้นจึงเข้ารับการศึกษาต่อในระดับมหาวิทยาลัย ที่มหาวิทยาลัยลาโฮร์ (Universiti Lahore) ปากีสถานและยังเข้ารับการศึกษา ณ มหาลัยอัลอัซฮัร แห่งประเทศอียิปต์ เขาเชี่ยวชาญในด้านอาหรับศึกษา นิติศาสตร์อิสลาม เขาสามารถพูดได้หลายภาษา คือ อังกฤษ ทมิฬ อูรดู และอาหรับ ภายหลังจากเรียนจบ เขาเริ่มเป็นครูสอนศาสนาที่รัฐกลันตัน

ช่วงปลายทศวรรษที่ 1960 สภาวะทางการเมืองของมาเลเซียกำลังคุกรุ่นจากปัญหาทางเชื้อชาติ การส่งเสริมภูมิบุตร การผลักดันให้ภาษามลายูเป็นภาษาประจำชาติ ล้วนส่งผลให้สภาพสังคมมาเลเซียเกิดการกลืนกลายระหว่างเชื้อชาติมลายูและศาสนาอิสลาม  ชาวมลายูจึงสงวนและมีความเคร่งครัดต่อศาสนาอิสลามมากยิ่งขึ้น

นิก์อับดุลอาซิซ นิก์มัตเข้าร่วมเป็นสมาชิกพรรคพาสเมื่อ ค.ศ. 1967 เขายึดมั่นต่อการใช้หลักศาสนาอิสลามในวิถีชีวิตและแนวทางการเมืองอิสลามสมัยใหม่ เขาสามารถชนะการเลือกตั้งและได้ที่นั่งในรัฐสภาระหว่าง ค.ศ. 1967-1986 ซึ่งเขาได้รับความนิยมจากพี่น้องมุสลิมอย่างมาก เขาประพฤติตนเป็นต้นแบบแก่มุสลิมตามหลักศาสนาอิสลาม ทั้งการปฏิบัติของชาวมุสลิมและประเพณีมุสลิม  ช่วง ค.ศ. 1978 ท่ามกลางกระแสฟื้นฟูศาสนาอิสลามเขาได้เคลื่อนไหวเพื่อปฏิรูปภายในพรรคพาส เขาร่วมเคลื่อนไหวขับไล่นายอัสรี มูดา (Tan Sri Mohd Asri Haji Muda, 1969 - 1982) ผู้นำพรรคพาสในขณะนั้นได้สำเร็จ จนกระทั้ง ค.ศ. 1990 พรรคพาสสามารถชนะการเลือกตั้งได้อีกครั้ง เขาดำรงตำแหน่งเป็นมุขมนตรีแห่งรัฐกลันตัน ซึ่งสามารถชนะการเลือกตั้งในอีกหลายครั้งต่อมา (ค.ศ. 1955, 1999, 2004 และ 2008)  ตั้งแต่ทศวรรษที่ 1900  เป็นต้นมา นิก์อับดุลอาซิซ นิก์มัตเน้นบทบาทการบริการงานตามหลักการของศาสนาอิสลามอย่างเคร่งครัดทำให้พรรคพาสได้รับความนิยมอย่างมากในพื้นที่รัฐกลันตันและรัฐใกล้เคียง จนกระทั้งเกษียณอายุใน ค.ศ. 2003  นิก์อับดุลอาซิซ นิก์มัตเสียชีวิตเมื่อวันที่ 12 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 2015 สิริรวมอายุได้ 84 ปี

บทบาทอันโดนเด่นของนิก์อับดุลอาซิซ นิก์มัตได้รับการตอบรับที่ดีจากพี่น้องมุสลิมในจังหวัดชายแดนใต้ของประเทศไทยด้วยเช่นกัน อันเนื่องมากจากหลักการบริหารของนิก์อับดุลอาซิซ นิก์มัตสอดคล้องกับแนวทางอิสลามในทุกด้าน และประกอบกับพื้นที่ทางการเมืองและแนวชายแดนติดกัน ทำให้พี่น้องมุสลิมมีความผูกพันและสายสัมพันธ์ที่ดีต่อกัน

ภัทรมน กาเหย็ม

สิงหาคม 2559