อายู ติงติง (Ayu Tingting) เป็นนักร้องเพลงดังดุตรุ่นใหม่ชาวอินโดนีเซีย  เธอมีภาพลักษณ์ของนักร้องดังดุตสาวที่ขายความน่ารักและเซ็กซี่แบบนักร้องเกาหลี หรือกระแสเพลงเกาหลีใต้ร่วมสมัย ทำให้อายู ติงติง จึงมีความโดดเด่นเฉพาะตัวแตกต่างจากนักร้องดังดุตหญิงอินโดนีเซียคนอื่น ที่มักนำเสนอภาพลักษณ์และท่าเต้นอันเซ็กซี่เย้ายวน  กล่าวได้ว่าเธอเป็นดาวรุ่งดวงใหม่ในแวดวงเพลงดังดุตที่น่าจับตามอง

          อายู ติงติง มีชื่อจริงว่า อายู โรสมาลิน่า (Ayu Rosmalina) เกิดเมื่อวันที่ 20 มิถุนายน ค.ศ. 1992 ในเมืองเดปอก จังหวัดชวาตะวันตก  เธอเริ่มร้องเพลงตั้งแต่อายุ 14 ปี โดยออกไปร้องตามงานแต่งและได้รับค่าตอบแทนครั้งละประมาณ 250,000 รูเปียห์  อายู ติงติงค่อยๆ พัฒนาตัวเองจนไต่เต้าขึ้นมาเป็นนักร้องดังดุตอาชีพที่มีลักษณะเฉพาะตัวไม่เหมือนนักร้องดังดุตหญิงร่วมสมัยคนอื่นๆ  รูปแบบการแสดงของเธอนั้น ผสมผสานระหว่างดังดุตแบบดิสโก้ และกลิ่นอายอิทธิพลเพลงเกาหลีใต้หรือกระแสเคป็อป (K-pop) ที่กำลังมาแรงและเป็นที่นิยมในหมู่วัยรุ่นอินโดนีเซีย  การแสดงของเธอก็ไม่ได้เน้นเผยแสดงเรือนร่างอันเซ็กซี่ดึงดูดใจ หรือท่าเต้นที่หวือหวาสองแง่สองง่ามมากนัก แต่ยังคงความเซ็กซี่ตามแบบฉบับของนักร้องดังดุตหญิง

          ในปี 2006 อายู ติงติงได้ออกอัลบั้มเดี่ยวของตัวเองเป็นอัลบั้มแรก ในชื่ออัลบั้ม Geol Ajep-Ajep แม้ว่าอัลบั้มนี้ในช่วงแรกจะไม่ได้รับการตอบรับอย่างกว้างขวางเท่าที่ควร แต่นับว่าเป็นการเปิดตัวสู่วงการเพลงดังดุตอย่างเป็นทางการ  เพลง Ting Ting ซึ่งแปลว่ายังพรหมจรรย์ ได้กลายมาเป็นชื่อในวงการที่ขายได้ของเธอ  ในขณะที่เพลง Alamat Paslsu นั้น ก็ได้กลายเป็นเพลงฮิตใน 2011 หรืออีกสี่ปีถัดมา หลังจากที่มีนักแสดงตลกกับและนักร้องดังคนหนึ่งนำเพลงของเธอไปร้อง  จากจุดเริ่มต้นดังกล่าว ความโด่งดังของเพลง Alamat Paslsu จึงเป็นปัจจัยสำคัญที่ผลักดันให้เธอกลายเป็นดาวดวงใหม่ประดับวงการความบันเทิงอินโดนีเซีย และเป็นที่จับตามองของแฟนเพลงนับแต่นั้นมา  อีกทั้ง ยังทำให้เธอมีรับรายได้จากเพลงในอัลบั้มเก่าถึง 30 ล้าน รูเปียห์

          เมื่อมีชื่อเสียงระดับชาติจนเป็นที่รู้จักกันอย่างกว้างขวางแล้ว ดูเหมือนว่าภาพลักษณ์ที่ดูน่ารักและค่อนข้างเรียบร้อยของอายู ติงติง ก็ค่อยๆ ออกแนวเซ็กซี่หรือเผยสรีระแสดงส่วนเว้าส่วนโค้งมากขึ้น  แม้ก่อนหน้านี้ เธอจะย้ำว่าให้ความสำคัญเรื่องของเสียง ไม่ใช่ขายรูปร่างหน้าตาตามแบบฉบับของวัฒนธรรมเพลงดังดุตซึ่งถือกันว่าเป็นเรื่องปกติ แต่ผลงานเพลงหรือมิวสิควีดีโอช่วงหลังๆ ของเธอก็ปรากฏภาพลักษณ์เซ็กซี่พอสมควร  ในขณะเดียวกัน ความโด่งดังของเธอนั้น ทำให้บนพื้นที่สื่อจึงมีข่าวคราวความเคลื่อนไหวของเธอแทบทุกวัน ทั้งทางโทรทัศน์และสถานีวิทยุช่องต่างๆ  ไม่ว่าจะเป็นการแสดงคอนเสิร์ต เกมส์โชว์ รวมไปถึงการเป็นพรีเซ็นต์เตอร์ให้กับโฆษณา  กล่าวกันว่า สาเหตุที่เธอมีชื่อเสียงโด่งดังขึ้นมาอย่างรวดเร็ว อาจเพราะเพลงของเธอติดหูคนฟังได้ง่าย กอปรกับความสดใสน่ารักและการแต่งกายออกแนวเซ็กซี่

          ในปีต่อๆ มา อายู ติงติงได้ออกทั้งอัลบั้มเดี่ยวใหม่และอัลบั้มรวมเพลงฮิตของเธอ เช่น  Bang Toning Duren (2011) Ayu Tingting & Friends (2012) ซึ่งมีเพลงฮิตอย่าง Sik Asyik ที่แสดงให้เห็นถึงกลิ่นอายเพลงเกาหลีจากกระแสเคป็อปที่มาแรงในหมู่วัยรุ่น ไม่ว่าจะเป็นการแต่งกาย ทรงผม หรือดนตรี  หลังจากนั้น เพลงของอายู ติงติงมักออกมาเป็นเพลงเดี่ยวเป็นส่วนใหญ่ และก็ออกมาเป็นอัลบั้มรวมเพลงเป็นส่วนใหญ่  ปรากฏการณ์ของ อายู ติง ติง ชี้ให้เห็นว่าแม้ในวงการเพลงอินโดนีเซียยุคปัจจุบันจะได้รับกระแสอิทธิพลทางวัฒนธรรมสมัยนิยมจากภายนอกเข้ามาอย่างไร แต่แนวดนตรีเพลงดังดุตก็ยังมีที่ทางให้ยืนต่อสู้แข่งขัน และสามารถปรับตัวเข้ากับกระแสวัฒนธรรมเพลงสมัยนิยมจากภายนอกได้เสมอ  สำหรับกรณีของ อายู ติงติงนั้นได้แสดงให้เห็นแล้วว่า เธอสามารถฝ่ากระแสแนวเพลงสมัยนิยมและหยิบเล็กผสมน้อย จนก้าวขึ้นมายืนอยู่แถวหน้าของวงการเพลงอินโดนีเซีย

          สำหรับห้วงยามนี้ ถ้าเราจะนึกถึงใครสักคนที่กลายเป็นปรากฏการณ์แห่งวงการความบันเทิงด้านเพลงในประเทศไทย เหมือนเช่นปรากฏการณ์อายู ติงติงแล้วละก็  เราอาจนึกถึงคนอย่างใบเตย อาร์สยาม จ๊ะ คันหู (อาร์สยาม) หรือนักร้องค่ายกามิกาเซ่ของบริษัทอาร์เอสโปรโมชั่น จำกัด  พวกเธอเหล่านี้ต่างก็สร้างจุดขายเฉพาะตัวเพื่อดึงดูดแฟนเพลงและปรับอิทธิพลเพลงเกาหลีหรือเคป็อปให้เข้ากับความเปลี่ยนแปลงจองวงการเพลงอย่างไม่หยุดนิ่ง  ไม่เพียงแต่ขายความเซ็กซี่แสดงสัดส่วนของร่างกายเท่านั้น แต่เพลงของพวกเธอก็ยังคงนัยยะสองแง่สองง่ามอย่างงดงามและชวนครื้นเครงในเวลาเดียว  เพลงดังดุตก็เหมือนเพลงลูกทุ่งที่ผูกพันใกล้ชิดกับวิถีชีวิตของคนทั่วไป สื่อสารด้วยภาษาง่ายๆ หรือสำนวนและศัพท์แสดงร่วมสมัย รวมทั้งวัฒนธรรมเรื่องเพศในเชิงขบขัน รวมทั้งพยายามปรับตัวเข้ากับกระแสดนตรีแนวต่างๆ ที่เข้ามา  จริงอยู่ที่อายู ติงติงนั้นสร้างภาพลักษณ์เฉพาะตน อันแตกต่างจากรุ่นพี่ที่ขายความเซ็กซี่และท่าเต้นอันเย้ายวนใจ เช่น จูเลีย เปเรซ (Julia Perez) อินูล ดาราติสตา (Inul Daratista) และเดวี เปอร์ซิก (Dewi Persik) ผู้เป็นไอดอลคนหนึ่งของเธอ เป็นต้น แต่ดูเหมือนเธอเองก็ยังรักษาภาพลักษณ์อันเซ็กซี่เย้ายวนในระดับหนึ่งที่ไม่อาจหวือหวาเช่นรุ่นพี่นักร้องสาวดังดุตเหล่านั้น

บัญชา ราชมณี

มิถุนายน 2559

เอกสารสำหรับค้นคว้าเพิ่มเติม

Barendregt, B. (2014). Sonic Modernities in the Malay World: A History of Popular Music, Social Distinction and Novel Lifestyles (1930s-2000s). Laiden: Brill.

Weintraub, A. N. (2010). Dangdut Stories: A Social and Musical History of Indonesia's Most Popular Music. USA: Oxford University Press.